انواع ویندوز سرور

پیش از این که انواع ویندوز سرور را بیان کنیم، به تعریف ویندوز سرور، کاربرد و تفاوت آن با ویندوز معمولی می پردازیم.

ویندوز سرور چیست؟

ویندوز سرور به سیستم عامل های کلاس سرور اطلاق می شود که توسط شرکت مایکروسافت برای سرور ها ارائه شده است. در واقع ویندوز سرور کاربرد تجاری دارد و در محیط تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. شرکت مایکروسافت در سال 2003 ویندوز سرور را منتشر کرد، البته پیش از این نیز نسخه های سرور ویندوز ارائه می شدند. به عنوان مثال ویندوز NT 4.0  هم برای ورک استیشن ها با کاربری عمومی و هم برای سیستم های سروری عرضه شده بود.

کاربران عادی نیازی به داشتن تخصص در زمینه ویندوز سرور ندارند و شاید هم هیچگاه لازم نباشد که آن را خریداری کنند یا دانلود نمایند، اما خالی از لطف نیست که اطلاعاتی درباره ویندوز سرور داشته باشند تا هر کجا نام آن را شنیدند بتوانند درباره آن سخن بگویند و نظرات خود را بیان کنند. اگر شما هم جزو کسانی هستید که می خواهید اطلاعاتی درباره این نسخه از ویندوز به دست آورید ما را در مقاله انواع ویندوز سرور همراهی نمایید.

ویندوز سرور و ویندوز معمولی چه تفاوتی با هم دارند؟

از آن جایی که صفحه اصلی ویندوز سرور و ویندوز معمولی کاملا مشابه یکدیگر است، بنابراین در نگاه کلی نمی توان تفاوت بین این دو را تشخیص داد. هم چنین کد استفاده شده برای پیاده سازی و عملکرد برنامه ها در هر دو ویندوز یکسان است.

در واقع ویندوز معمولی یا ویندوز دسکتاپ، برای کاربران عادی و اداره ها طراحی شده است اما ویندوز سرور به منظور اجرای سرویس های مختلفی مثل IIS server مورد استفاده قرار می گیرد. این دو از نظر قیمت نیز با هم متفاوت هستند و طبیعتا قیمت ویندوز سرور بالاتر است، چرا که دارای پشتیبانی قدرتمندی می باشد. در ادامه به قابلیت ها و نسخه های مختلف ویندوز سرور اشاره می کنیم. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره تفاوت ویندوز سرور و ویندوز معمولی، مقاله “ویندوز سرور و تفاوت آن با ویندوز معمولی” را مطالعه نمایید. 

ویندوز سرور 2003

ویندوز سرور 2003 با قابلیت ها و امکاناتی ارائه شده بود که به روز رسانی برنامه ها و نصب Patch ها نیازی به ریستارت کردن سیستم نداشت. هم چنین مایکروسافت در این نسخه از ویندوز سرور خود بروز رسانی های امنیتی را ارائه کرده بود وNET framework برای بار اول در این سیستم عامل گنجانده شده بود. تعریف Role های سرور از دیگر امکاناتی بود که این سیستم عامل فراهم می کرد، این کار امکان شخصی سازی در انجام کارهایی خاص مثل DNS Server را فراهم می نمود.

نسخه های دیگری از این ویندوز سرور نیز توسط شرکت مایکروسافت ارائه شد، مانند Advanced، Datacenter، Standard و web Editor که در سرورهای اینترنتی استفاده می شود.

ویندوز سرور 2003 R2

ویندوز سرور R2 2003 در سال 2005 و توسط شرکت مایکروسافت ارائه شد. این نسخه از ویندوز سرور که پس از انتشار نسخه ساده 2003 به بازار عرضه شده بود، توانست تمامی خریدهای ویندوز سرور را به خود اختصاص دهد. این نسخه از ویندوز سرور به عنوان آپگرید رایگان نسخه قبلی خود معرفی شد که دچار تغییرات اساسی و قابل توجهی شده بود و امنیت بالای شبکه را مورد توجه قرار داده و تمرکز آن روی امنیت ویژه کاربر یا User Authentication بود.

یکی دیگر از امکاناتی که در نسخه R2 قابل دسترسی است، اجازه ارتباط به برنامه های شخص ثالث می باشد که نیازی به تایید هویت دوباره ندارد و کاربران تا زمانی که مورد تایید اکتیو دایرکتوری باشند، می توانند مانند قبل دسترسی های خود را داشته باشند. این قابلیت application mode  اکتیو دایرکتوری است.

بیشتر قابلیت هایی که به این نسخه از ویندوز سرور نسبت به نسخه قبل اضافه شده، قابلیت های امنیت محور بود. از سایر قابلیت هایی که ویندوز سرور R2 2003 می تواند ارائه دهد، Security Confuguration Wizard می باشد که امکان فعال سازی policy  هایی را برای گروه‌ های کامپیوتری فراهم می کند. قابلیت های دیگری که توسط این ویندوز سرور پشتیبانی می شوند، امنیتی نیستند و مربوط به فشرده سازی توسعه یافته اطلاعات به منظور انتقال پوشه ها و فایل ها می باشد و رفع خطای ویندوز سرور را شامل می شود.

ویندوز سرور 2008

در سال 2008 ویندوز سرور دیگری توسط شرکت مایکروسافت معرفی شد که شامل توسعه و بروز رسانی های مهم بود. پیشرفت قابل توجه در اکتیو دایرکتوری و ارتباط بین سریس های شبکه و هم چنین بخش پشتیبانی نرم افزارهای ویندوز سرور، تغییراتی بودند که در این نسخه از ویندوز سرور مشاهده می شدند. سیستم Hyper-V که امکان ایجاد ماشین های مجازی در ویندوز سرور را فراهم کرد و با استقبال گروه های IT مواجه شد، پیشرفت چشم گیری پیدا کرده بود.

نسخه ویندور سرور کد (Server code)

این نسخه از ویندوز سرور با نسخه های دیگری که توسط شرکت مایکروسافت منتشر شده بود، تفاوت های زیادی داشت. ویندوز سرور کد یا Server Code را می توان بدون رابط کاربری گرافیکی استاندارد یا GUI مورد استفاده قرار داد. این ورژن دارای دسترسی به خط فرمان سرور نیز می باشد. تغییرات اعمال شده در این نسخه از ویندوز سرور مورد پسند کسانی بود که با سیستم های لینوکس و یونیکس سر و کار داشتند. در واقع نسخه ویندوز سرور کد با ورود خود به بازار، بین نسخه های دیگری که توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده بود، رقابت بزرگی به وجود آورد.

 ویندوز سرور 2008 R2

در سال 2009 یعنی یک سال پس از این که ویندوز سرور 2008 به بازار ارائه شد، ویندوز سرور R2 2008 توسط شرکت مایکروسافت ارائه شد که هم اکنون نیز شاهد استفاده از آن هستیم. تغییر قابل توجهی که در این نسخه اعمال شد، انتقال از ویندوز ویستا به ویندوز 7 بود که این سیستم عامل را به یک محیط 64 بیتی تبدیل کرد.

تغییرات فنی نیز در این ورژن اعمال شده بود که کاربران نمی توانستند خیلی به آن ها پی ببرند. این نسخه نیز مانند نسخه های قبلی که ارتقاء امنیت شبکه در آن ها قابل مشاهده بود، پشتیبانی قدرتمند تری از Group Policy در اکتیو دایرکتوری به وجود آورده است.

ویندوز سرور 2012

مهم ترین چیزی که شرکت مایکروسافت در نسخه های قبلی ویندوز سرور خود مورد توجه قرار داده بود، ارتقاء امنیت شبکه بود. توسعه رقابت در فضای ابری (Cloud) از قابلیت های مهمی است که در نسخه ویندوز سرور 2012 اضافه شده است. از مزایای این بروز رسانی و آپدیت ها ارتقاء عملکرد Hyper-v بود که کمک کرد تا معماری Hyper-v با سایر فناوری های Cloud قابل استفاده باشد.

از جمله قابلیت های دیگری که در ویندوز سرور 2012 ارائه می شود، می توان به بهبود Hyper-v به ‌روز رسانی‌های سیستم ذخیره سازی، قابلیت سوئیچ مجازی Hyper-V و ویژگی Hyper-V Replica اشاره کرد که بسیار مورد توجه کاربران قرار گرفت.

در واقع ویندوز سرور 2012 می توانست 4 ورژن Foundation،Estandard، Essentials و Datacenter را پوشش دهد.

انواع ویندوز سرور: ویندوز سرور 2016

یکی از دو نسخه اساسی و مهم ویندوز سرورها، ویندوز سرور 2016 می باشد که از گزینه جدید به نام Nano Server بهره می برد. رابط های کم این ویندوز سرور موجب افزایش چشمگیر امنیت شبکه می شد. قابلیت Network Controller از سایر قابلیت هایی بود که به این نسخه اضافه شد. این قابلیت امکان مدیریت دستگاه های شبکه (دستگاه های فیزیکی و مجازی) را از یک مکان برای مدیران فراهم می کرد. لازم به ذکر است که این نسخه از ویندوز سرور فقط شامل دیتاسنتر و نسخه استاندارد بود و خبری از R2 در آن نبود.

 ویندوز سرور 2019

آخرین نسخه ویندوز سرور که توسط شرکت مایکروسافت منتشر شد، ویندوز سرور 2019 بود. اگر بخواهیم این نسخه از ویندوز سرور را با انواع ویندوز سرور ارائه شده مقایسه کنیم، بایستی بگوییم که این نسخه کامل ترین ویندوز سرور منتشر شده می باشد که از قابلیت هایی مانند Windows Admin Center بهره می برد.

این قابلیت به منظور مدیریت بهتر سرور ارائه شده و شامل بیشتر فعالیت های مورد نیاز مدیران می باشد که از جمله آن ها می توان به پیکربندی، مدیریت سرویس ‌های در حال اجرا بر روی چند سرور و نظارت ویژه بر عملکرد ها اشاره کرد. هم چنین قابلیت های ویندوز ادمین سرور امکان اجرا روی نسخه های R2 2012، 2016 و 2019 را دارد و ابزارها قادر به پشتیبانی از سرورهای مختلف هستند.